Maart '21 Concentratie

Concentratie

Hoe kan je geconcentreerd/ effectief werken/ studeren
De gemiddelde concentratieduur ligt tussen de 15 en de 45 minuten. Urenlang non-stop achter elkaar werken/ studeren (in flow/ hyperfocus) is niet efficiënt en/ of effectief, ook al kan dit wel zo lijken. Het duurt normaliter ongeveer 8 minuten om geconcentreerd te raken.

Onrust
Vaak is het vooral de onrust in het eigen hoofd wat tot concentratieverlies leidt. Een gebrek aan focus leidt steeds af. Het hoofd gaat dan een richting op waar je op dat moment helemaal niet wilt zijn, het herinnert je bijvoorbeeld aan klusjes die je nog moet doen, of maakt dat je iets gaat doen wat je niet van plan was, zoals bijvoorbeeld op Facebook kijken of je WhatsApp checken.

Prikkels
Het brein houdt van prikkels. Het brein wil direct bevredigd worden met input van informatie. Wanneer deze input er niet is, zoals op momenten van diepe concentratie, gaat het brein op zoek naar prikkels. Dit zit meestal in zaken die een oppervlakkige vorm van aandacht vragen. Het brein kan één taak tegelijk aan, dat betekent dat wanneer je nieuwe (minder bekende) muziek opzet, dat de aandacht daarnaartoe gaat. Het omschakelen naar een nieuwe taak kost de hersenen tijd. Het brein kan niet multitasken, ook al denken veel mensen van wel!

Tips om je goed te kunnen concentreren

  • Concentratieboog
    Het kan nuttig zijn om uit te zoeken hoelang je concentratieboog is, door: Een wekker te zetten op 40 min. (met aftrek van de 8 min. erin komen is dat 32 min. geconcentreerd werken). Wanneer de wekker afgaat, neem je 5 minuten pauze en daarna ga je weer 40 minuten geconcentreerd aan de slag. Nadat de wekker is gegaan, kijk je hoe geconcentreerd je bent geweest en hoe gemakkelijk je dit afging. Pas de tijd van je werkblokken aan naarmate je ervaart hoelang je goed kan concentreren, wat voor jou prettig is en goed werkt.
  • Korte blokken
    Werk in korte blokken met korte pauzes van ongeveer 5 - 10 minuten ertussen. Door bijvoorbeeld even op te staan, heen en weer te lopen, kopje thee te halen, te bewegen en/ of een ontspannings- of mindfullness- oefening te doen. Een aantal uren achter elkaar werken/ studeren, levert minder op; het blijkt dat het brein beter functioneert wanneer je regelmatig korte pauzes houdt. Dit heeft als voordeel dat de hersenen zich kunnen herstellen en de tijd krijgen om informatie te verwerken. Houd een langere pauze bij de lunch.
  • Muziek
    Wanneer je je goed concentreert dan kan je zelf prikkels creëren, zodat het brein krijgt wat het wil, terwijl je je tegelijkertijd kunt blijven concentreren op wat je met jezelf had afgesproken. Zoals bijvoorbeeld door bekende muziek op te zetten, welke géén bewuste aandacht van je vraagt. Op deze manier houd je de controle en gaat het brein niet op zoek naar andere afleiding. Wanneer je graag naar muziek wilt luisteren tijdens het werken/ studeren, dan wordt barokmuziek aanbevolen. Deze muziek helpt de hersenen in staat van ontspanning te brengen, waardoor je maximaal informatie kan opnemen.
  • Waterdrinken
    Het drinken van 8 tot 10 kopjes water per dag (= +/- 2 ltr.) evt. afgewisseld met thee of koffie, heeft een positieve invloed op de reactiesnelheid. Ook kan het de cognitieve vaardigheden verhogen met 30%. Dehydratie (uitdroging) maakt dat je vermoeid raakt, het kortetermijngeheugen trager werkt, minder gefocust bent en slechter presteert.
  • Eten
    De invloed van voeding op het brein is enorm. Het brein en de darmen werken samen. Er wordt ook wel gezegd dat onze darmen ons tweede brein zijn. Wanneer de communicatie via de darm-hersen-as (= de verbinding tussen het hoofd- en buik- brein) niet goed verloopt, kan je zowel fysieke als mentale klachten krijgen. Van alles wat we eten, gaat 20 tot 25 procent van de energie naar de hersenen. Het is dan ook belangrijk dat de juiste, gezonde voeding wordt gegeten om je zowel fysiek als mentaal goed te voelen.
  • Deadlines
    Om je beter te concentreren op een relatief saaie taak, kan je de taak spannender maken. Dit doe je bijvoorbeeld door jezelf deadlines te geven of door een taak een net wat sneller uit te voeren (snellezen). Hierdoor moet het brein zich meer inspannen en heeft het minder de gelegenheid om afleiding te zoeken.
  • Opladen
    Voordat je begint aan een taak die om langdurige concentratie vraagt, is het belangrijk dat je brein zowel leeg als opgeladen is. Dit kan je doen door van tevoren een 30 – 60 minuten buiten stevig door te lopen en/ of een meditatie/ mindfullness oefening te doen. Zorg dat je andere zaken, die je nog wilt doen, opschrijft op een to-do-lijst. En zorg dat deze to-do-lijst aan het einde van de dag in je agenda komt en weer leeg is. Op deze manier hoef je hier niet meer over na te denken en zal je brein minder snel afgeleid zijn. Zo weet je zeker dat alles wat je je voorneemt ook daadwerkelijk gebeurt.
  • Prikkelarme omgeving
    Kijk waar afleidingen vandaan komen. Wanneer je geconcentreerd/ effectief wilt werken, dan is het belangrijk dat je niet wordt afgeleid door van alles en nog wat, juist omdat het brein naar prikkels zoekt. Maak je omgeving prikkelarm en doe wat je met jezelf afspreekt, geef er een tijdlimiet aan, zet een (time-) timer aan en/ of zorg voor een waarschuwing op je telefoon of horloge. Zoals eerder gezegd: Elke keer dat je gestoord/ afgeleid wordt, duurt het weer ongeveer 8 minuten voordat je concentratie terugkomt!
  • Werkomgeving
    Wanneer je in een kantoortuin (of thuis) werkt, zorg dan dat je je kunt afsluiten voor het geroezemoes, bijvoorbeeld door een (noise cancelling) koptelefoon op te zetten en een bordje ‘niet storen’ o.i.d. neer te zetten. Vaak is er de mogelijkheid om je een paar keer per dag af te zonderen in een aparte ruimte, maak daar gebruik van. Kantoortuinen verhogen de kans op ontwikkelen van een burn-out. Wanneer je wel een eigen kamer hebt, geef dan aan op welke tijden je wel/ niet bereikbaar bent voor vragen etc. Het is aan te bevelen om hier afspraken over te maken, vaste tijden aan te geven en evt. je deur dicht te doen op momenten dat je niet gestoord wilt worden.
  • Actief
    Een actieve werk/ studiehouding is essentieel om je werk/ studie tot een succes te maken. Dat betekent dat je niet simpel door de pagina’s heen ploetert, omdat het nu eenmaal moet. Lees actief, stel jezelf vragen over wat je leest en vorm voor jezelf een mening. Werk/ studeer niet op de automatische piloot, ontwikkel een helikopterview, zoek naar verbanden, analyseer en probeer de kern te pakken. Om actief te kunnen werken/ studeren is motivatie essentieel.
  • Motivatie
    Om goed te kunnen werken/ studeren, is concentratie cruciaal. Concentratie begint bij motivatie. Het is belangrijk dat je het echt wilt weten, wilt begrijpen, wilt kunnen en wilt beheersen.

Houd jezelf gemotiveerd door

  • Moeilijke taken aan het begin van je (werk)dag te plannen
  • Je doelen op te schrijven en met iemand te delen (en houdt diegene op de hoogte van je voortgang). 
  • Je deadlines in uren en dagen te formuleren en niet alleen in weken of maanden.
  • Op een positieve manier tegen jezelf te praten, heb positieve gedachten (‘Ik kan het’ of ‘ik ga ervoor’).
  • In de korte pauzes waar te nemen en te voelen hoe het nu met je gaat.
  • Jezelf specifieke doelen te stellen, splits ze op in behapbare stapjes.
  • In jezelf te geloven. Uit onderzoek is gebleken dat studenten, die geloofden dat wilskracht een belangrijke motivator was, minder uitstelgedrag vertoonden, minder junkfood aten en minder impulsief geld spendeerden. 

HET GEHEIM VAN EFFECTIVITEIT IS MOTIVATIE,

GEVOLGD DOOR GEDOCEERDE CONCENTRATIE