Bus vol met Ikken (Voice Dialogue)

Ik (Yes) houd ervan om het coachen en counsellen, daar waar gewenst, op een speelse manier aan te pakken. Het is gebleken dat het prettig kan zijn om (zware) onderwerpen op een zodanige (luchtige) manier te benaderen, dat het gemakkelijker wordt voor de client om zich te kunnen uiten. Voice Drama en Voice Dialogue zijn hier mooie methodes voor. Door middel van de dynamische aanpak, het inzicht in de achtergronden van ineffectief en effectief gedrag te vergroten en het letterlijk eigen maken van nieuw gedrag. Dit gebeurt met respect en humor, zonder de vraagstelling te bagatelliseren. Bij Voice Dialogue worden de 'Ikken' van de client, ieder afzonderlijk uitgenodigd door de coach of counsellor, zodat de client zich bewust wordt van wat er speelt en waar die aan kan gaan werken.

Ontwikkeling

  • Ieder pasgeboren kind is uniek en heeft zijn eigen “psychische vingerafdruk”. Naast deze unieke vingerafdruk brengt het kind in de loop van het leven een oneindige hoeveelheid Ikken (energiepatronen, eigenschappen, subpersonen) tot ontwikkeling. De individuele persoonlijkheid is de som van deze Ikken.
  • Hoe sterker onze persoonlijkheid, hoe meer we afdwalen van onze kwetsbaarheid (de psychische vinderafdruk).
  • Tijdens het ontwikkelingsproces van een kind worden bepaalde gedragingen beloond en andere bestraft. Hierdoor leert een kind al vroeg dat het een zekere mate van controle moet uitoefenen op de omgeving om onplezierige ervaringen te vermijden, met als gevolg dat sommige Ikken worden versterkt en andere verzwakt.
  • De Ik die ons beschermt (de beschermer of beheerser) is één van de eerste kanten van onze persoonlijkheid die tot ontwikkeling komt. Hij is als een bodyguard die de regels van ouders en de maatschappij naleeft  om onze veiligheid te garanderen en er voor te zorgen  dat  andere mensen ons accepteren en aardig vinden.
  • De beschermer of beheerser is het belangrijkste energiepatroon achter veel van onze Ikken (bv de rationele ik en de verantwoordelijke  ouder).
  • Wanneer we verder van onze psychische vingerafdruk af komen te staan, wordt onze diepste en meest kwetsbare Ik verstoten.

Aard van bewustzijn

Het bewustzijn is een proces dat voortdurend aan verandering onderhevig is. Het is niet statisch.

Drie niveaus

1. Gewaarzijn 

Gewaarzijn is  het  vermogen om alle Ikken van een afstandje te bekijken, zonder een oordeel te vellen over deze Ikken en zonder de behoefte te voelen om er iets aan te veranderen. De waarnemer stelt zich neutraal op en registreert objectief wat er is, zonder emotie of ratio. Elke Ik wordt gerespecteerd, we nemen alleen waar wat er is.

2. Ikken, sub persoonlijkheden, energieën, eigenschappen

Alles in het leven is een energiepatroon in de één of andere vorm. Deze patronen houden verband met de toestand waarin we verkeren op fysiek, emotioneel, mentaal en spiritueel gebied. Ze kunnen variëren van een vaag gevoel of sensatie tot een volledig uitgegroeide Ik of subpersoonlijkheid. Door te proberen om je radicaal te verlossen van verstoten Ikken, worden deze juist sterker en worden ze verbannen naar het onderbewustzijn, daar kunnen ze doen wat ze willen, omdat ze buiten onze controle vallen.

3. Bewuste ego 

Het bewuste ego is de persoon (de chauffeur of regisseur) die eerst waarneemt en daarna bewuste keuzes maakt in welke Ik die naar voren laat komen en op de bijrijderstoel laat zitten. Hierdoor bepaalt die zelf hoe die zich wil voelen, gedragen en wat die denkt.

Verstoten Ikken 

Verstoten Ikken zijn energiepatronen die gedeeltelijk of helemaal zijn verdrongen. Ons ego en de beschermer hebben zich met tegenovergestelde energieën geïdentificeerd (de primaire Ikken). Je kunt erachter komen wat een verstoten Ik is door te zien welke eigenschappen (Ikken) in een ander, jou irriteren. Deze eigenschappen (Ikken) zijn jouw eigen verstoten Ikken. Verstoten Ikken roepen vaak heftige emoties op, dit komt doordat het enorm veel energie kost om de Ik(ken) verstoten te houden.

Verborgen Ikken

Er zijn ook verborgen Ikken (in de achterbak): Ikken die we bij onszelf (nog) niet kennen. Deze zijn niet verstoten, zij zijn (nog) niet tot ontwikkeling gekomen.

Ontwikkeling verstoten Ikken

Een verstoten Ik is een energiepatroon dat in de jeugd telkens gestraft werd wanneer het tevoorschijn kwam. Het gevolg hiervan was dat deze Ik werd verstoten. Ze blijven deel uitmaken van onze schaduw. Wanneer wij ze weerspiegeld zien in andere mensen voelen we de weerklank van onze eigen verstoten Ik en voelen we innerlijk ongemak, waardoor we die andere persoon gaan veroordelen. Woede en egoïsme worden vaak vrij vroeg in het leven verstoten. Een verstoten Ik bouwt steeds meer energie op omdat er geen uitlaatklep  is.

Verstoten Ikken en relaties

De delen (Ikken) welke wij sterk ontwikkeld hebben en waar wij ons mee geïdentificeerd hebben, bepalen meestal met  wie we een relatie willen aangaan. We trekken vaak mensen aan die onze verstoten Ikken weerspiegelen (wet van energie). Al stoten onze verstoten Ikken ons af, ze fascineren ons ook. Mensen die een relatie hebben met mensen die hun verstoten Ikken vertegenwoordigen, komen vaak in destructieve relaties. In plaats dat ze van elkaar leren en hun verstoten Ikken integreren door ze toe te laten, veroordelen ze elkaar en irriteren zij zich aan elkaars verstoten Ik(ken).

Omarmen van verstoten Ikken

  • Erken dat er een verstoten Ik is.
  • Bekijk met welke primaire Ikken jij je teveel hebt geïdentificeerd, zodat je kunt (h)erkennen dat ze je beperken.
  • Richt het woord tot de primaire Ik, die liever niet heeft dat de verstoten Ik zich ontwikkelt.
  • Richt tevens het woord tot de verstoten Ik. Ga na hoe het is met deze Ik en sta jezelf toe naar de werkelijkheid te kijken vanuit deze nieuwe invalshoek. Het is vaak een bron van nieuwe inzichten en oplossingen en je krijgt er energie van.
  • Het is niet de bedoeling om je met de verstoten Ik te identificeren, je bewuste ego maakt de keuzes.

IKKEN bus

Voor het begrijpen van het Voice Dialogue model is de metafoor van de bus erg inzichtelijk. Je kunt de persoon zien als een bus, die zijn weg door het leven gaat (geen lijnbus deze keer, de route staat niet vast, wel het eindpunt). Wanneer jij je bewust wordt van al jouw Ikken en hoe jij deze hebt (onder) ontwikkeld, door je gewaar te zijn, dan hoef jij je er niet meer mee te identificeren, wat voorheen onbewust wel gebeurde. Je hebt dan de keuze om wel of niet een van jouw Ikken op de bijrijderstoel uit te nodigen, jij bepaalt.

Busreis

In de bus is de chauffeur (het bewuste ego) druk bezig met het vinden en volgen van de weg. In de bus zitten heel wat passagiers, de verschillende Ikken. Naast de chauffeur staat de stoel van de bijrijder, waar telkens een andere Ik plaats neemt, om de chauffeur/het bewuste ego de weg te wijzen. Afhankelijk van waar de bus zich bevindt, zit er een andere Ik in die stoel, soms is het de Beschermer, dan weer de Pusher, de Pleaser, de Arrogante Ik, etc. 

De andere passagiers bemoeien zich ook met de route en wat de chauffeur volgens hen vooral wel of niet moet doen, het is behoorlijk onrustig.

Achter de chauffeur zit nog de Criticus (in Voice Dialogue termen the Inner Critic of Innerlijke Criticus of IC) in de chauffeur zijn nek te hijgen, de IC houdt in de gaten of alles wel goed gaat in de bus. De chauffeur ziet hem niet, want hij zit direct achter hem, hij is wel permanent aanwezig en geeft vaak aanwijzingen. De Innerlijke Criticus wordt gedreven door alle Primaire Ikken. De chauffeur heeft sterk de indruk dat hij op moet schieten, anders bereikt hij zijn doel niet, hij heeft eigenlijk geen idee wat dat doel is. Wanneer hij rijdt heeft hij alle aandacht voor de weg en de omgeving nodig, ook omdat hij niet weet welke weg hij eigenlijk moet nemen. Het lastige van deze bus is ook dat het een paar gebreken herbergt.

In de binnenspiegel ziet hij alleen de passagiers in de rechterrij (de Primaire Ikken) en dan alleen nog maar de voorste rijen daarvan, daarachter wordt het steeds donkerder. Regelmatig neemt een van de Primaire Ikken het stuur over van de chauffeur (van het bewuste ego). De primaire Ikken beperken de keuzevrijheid.

De linker rij (met de Verstoten Ikken), recht achter de chauffeur is voor hem niet zichtbaar, daar zitten ook passagiers en zeker niet allemaal de vriendelijkste. Af en toe komt er één naar voren en gaat op de stoel van de bijrijder zitten en begint behoorlijk op de zenuwen van de chauffeur te werken. De verstoten Ikken willen erkend worden en verstoren regelmatig je ‘normale’ leven. Het kost veel energie om de verstoten kanten te onderdrukken. Je verstoot de Ikken met dezelfde hoeveelheid kracht als waarmee je jouw Primaire Ikken de macht geeft.

Tegenover iedere Primaire Ik staat een tegengestelde (verstoten) Ik.

Bewust ego

Voice Dialogue kan helpen om de blik naar binnen in jezelf te richten, om zo meer over jouw Ikken te weten te komen. Tenslotte zijn het de passagiers die ergens heen moeten, niet de bus. Wanneer de chauffeur de passagiers beter leert kennen en wat meer voor de passagiers kan gaan zorgen, kan het onderlinge gekrakeel ook wat afnemen. Vooral de passagiers in de rechterrij (de Primaire Ikken) hebben het aan de stok, zo lijkt het, met hun buren in de linker rij (Verstoten Ikken). Door rustiger te rijden kan de chauffeur wat beter in de binnenspiegel gaan kijken en andere passagiers naar voren vragen, zodat hij ze eens kan spreken.

Via de passagiers in de rechterrij kan hij meer te weten komen over de buren die in de linkerrij ernaast zitten, zodat hij zelfs die eens naar voren kan vragen en leren kennen. Hoe beter de chauffeur zijn passagiers leert kennen, hoe beter hijzelf de weg kan kiezen die voor zijn bus belangrijk is. Een bewust ego kan met alle polariteiten overweg.

Sommige Ikken hebben veel invloed

Soms willen de Ikken niet allemaal dezelfde kant op, hebben ze verschillende ideeën hoe de bus bestuurd moet worden, houden ze er verschillende gewoontes op na en ze hebben ook nog andere gevoelens en gedachten. Wanneer je dit leest zul je begrijpen waarom het van binnen soms zo verwarrend kan voelen.

Soms nemen ze het stuur over

Je keuzevrijheid wordt daardoor onmiddellijk beperkt. Al die stemmen in je hoofd is een normaal en gezond verschijnsel. Het is een gegeven van onze persoonlijkheid. Iedereen ontwikkelt subpersonen om te overleven en dat gebeurt al vroeg in het leven. Je ontwikkelt die kanten van jezelf, die er voor zorgen dat je krijgt wat je nodig hebt. De Ikken die jou in je jeugd geholpen hebben om te ‘overleven’ (en je beschermden), kunnen jou in je volwassenheid soms behoorlijk in de weg zitten.

Herken onderstaande Ikken bij jezelf

De pleaser: Ik heb het naar mijn zin wanneer iedereen het naar zijn zin heeft.
De pusher: Die jaagt je de hele dag op om nog net even wat meer te doen.
De innerlijke criticus: Commentaar verzekerd.
De perfectionist: Verder voorstellen is vast niet nodig.
Het innerlijke kind: Veel mensen zijn het contact hiermee kwijt geraakt. Dit staat voor je kwetsbaar op durven stellen, nieuwsgierig, lief, open, eerlijk en onbevangen zijn.
De dromer, de levensgenieter, de Rebel, de grijze muis, de controleur, de zorgeloze en ga zo maar door.

Mogelijk heb jij aan de Ikken andere namen gegeven. Ze hebben vaak ook nog hun tegenpool: De idealist en de materialist, de precieze en de sloddervos of de strenge en de mildeAlle Ikken hebben een functie en ze mogen er allemaal zijn, sommigen wat minder op de voorgrond en anderen juist wat meer naar de voorgrond, dat is wat het bewuste ego bepaalt.

Managen

De kunst is om je eerst bewust te worden (gewaarworden) van al die Ikken en ze dan te leren ‘beheren’ i.p.v. negeren of verstoten. Je gaat tussen de tegengestelde (polariteiten) kanten in jezelf staan en ontdekt wat waardevol en acceptabel is in elk van hen. Dat scheelt je enorm veel energie, je krijgt keuzemogelijkheden, je voelt je dan vrijer en staat jezelf meer toe te zijn wie je bent.

Time-in

Sommige Ikken verhinderen ons om tijd vrij te nemen en om stil te staan bij onszelf.
De pusher loopt maar te duwen, je to do lijst is nog niet klaar en de perfectionist roept dat alles nog beter moet.

De levensgenieter zit vaak achter in de achterbak van de bus te wachten tot hij de kans krijgt om vooraan in de bus te mogen komen. Geef hem die kans, maak tijd voor Time-in (naar binnen kijken) en je ontmoet mogelijk de creatieve, de spirituele, de onafhankelijke, de mensgerichte of nog onbekende Ik. Laat alles ontwikkelen en je wordt een ‘heel’ mens. Gun jezelf daar tijd voor en geniet van al je Ikken, haal het mooie eruit en gebruik al je kanten. Hierdoor veranderen je gedachten, gevoelens en gedrag. Tevens krijg je andere, diepgaande(re) relaties en contacten.

IK(K)EN MIJN IKKEN